Beoogde coalitie: ChristenUnie, PvdA-GroenLinks en D66

HATTEM – ChristenUnie, PvdA-GroenLinks en D66 gaan met elkaar om de tafel om te komen tot de vorming van een nieuw college. HattemCentraal, de grote winnaar van de verkiezingen, lijkt daarmee veroordeeld te worden tot de oppositie. Nadat ook de tweede informateur Toon van Asseldonk de opdracht terug gaf, omdat hij constateerde dat HattemCentraal achter zijn rug op zoek ging om andere coalitiemogelijkheden te onderzoeken, gooide Van Asseldonk de handdoek in de ring. In een extra raadsvergadering maandagavond gaf Van Asseldonk een toelichting op zijn verslag en vond een duidingsdebat plaats.

Formateur

Voorafgaand aan het duidingsdebat gaf Van Asseldonk tekst en uitleg waarom vorige week wederom de bom is gebarsten bij het proces om te komen tot een nieuwe coalitie.

“Een opdracht is alleen uitvoerbaar wanneer we ons allemaal aan de spelregels houden. Dat is hier niet gebeurd”. Volgens Van Asseldonk heeft HattemCentraal zich hiermee buiten de coalitie gemanoeuvreerd en is alleen nog een meerderheidscoalitie van ChristenUnie, PvdA/GL en D66 een optie.

Volgens HattemCentraal ligt het anders. De partij stelt door de formateur voor het blok gezet te zijn en alleen te hebben gecheckt of er blokkades bij andere partijen waren voor de voorkeursvariant van HattemCentraal met CDA, VVD en D66, wat volgens Van Asseldonk een dood spoor was.

Duidingsdebat

In het duidingsdebat werd duidelijk dat de nieuwe bestuursstijl, een hot item tijdens de verkiezingen, nog ver weg is. De sfeer was om te snijden in de raadszaal en er werd veel gesproken over mogelijke opties, cijfers, verhoudingen en uitsluiten van partijen.

Geen enkele partij had naar eigen zeggen een blokkade opgeworpen, maar tegelijkertijd was er voor elke mogelijke variant steeds wel één van de grote partijen in Hattem die zich daar niet in kon vinden. HattemCentraal wil geen grote coalitie met ChristenUnie en PVDA-GL, ChristenUnie wil niet alleen met HattemCentraal, PvdA wil niet met HattemCentraal en CDA, en ga zo maar door. HattemCentraal liet op een sheet zien dat er 13 mogelijke combinaties zijn om te komen tot een nieuwe coalitie in Hattem. “Doordat ChristenUnie en PvdA/GL elkaars hand vasthouden, blijven nog maar 4 opties over”, aldus Frank Nico Hogeweg namens HattemCentraal.

Draagvlak

Hoewel het advies van Van Asseldonk geen juridische status heeft, blijkt er wel draagvlak voor een meerderheidscoalitie bij ChristenUnie, PvdA/GL en D66. Alle drie partijen gaven in het duidingsdebat aan hier wel heil in te zien. Een verrassende uitkomst met een coalitie die minder stemmen heeft gekregen bij de gemeenteraadsverkiezingen dan de partijen die een plaats krijgen in de oppositie.

De uitkomst is een bittere pil voor HattemCentraal. “HattemCentraal is teleurgesteld dat de beoogde coalitie niet een weerspiegeling is van de verkiezingsuitslag. We hebben tijdens de campagne gepleit voor een nieuwe bestuurscultuur. Het is jammer dat wij als grondlegger van dit gedachtegoed door het machtsblok van ChristenUnie, PVDA/GroenLinks in een oppositierol zijn gedwongen. Maar ook vanuit deze rol zullen wij als grootste partij van Hattem ons keihard inzetten voor de belangen van Hattem en haar inwoners”, aldus Frank Nico Hogeweg. 

Parodie op politiek

Teun Juk benadrukte namens het CDA dat dit formatieproces alleen maar verliezers kent. “Ik kan hoog of laag springen, maar deze partijen gaan formeren en dat is de politieke realiteit. De grootste verliezers dat zijn de kiezers. Zij hebben met hun stem aangegeven verandering te willen. Een verandering waarin het geluid van de nieuwkomers Hattem Centraal en GL in de combinatie met de PvdA zou moeten doorklinken. Want zij zijn immers de winnaars van deze verkiezingen. Niet de ChristenUnie, niet de PvdA, niet het CDA, niet de VVD, niet D66. Als gevolg van een machtspolitiekspel van ChristenUnie en PvdA/GL regeert in Hattem straks de minderheid over de meerderheid. Wij zijn in een destructief rollenspel beland, en dat trekt ons allemaal naar beneden. Triest dat Hattem zo een parodie op politiek is geworden.”

Fractievoorzitter Erwin Kwakkel (D66) en Jaap van Tiel (PvdA) stellen, hoewel de voorgelegen optie niet de eerste keus was, wel verantwoordelijkheid te willen nemen om de patstelling in de coalitieonderhandelingen te doorbreken.

Constructief

Erik Kleinpenning (VVD) restte niets anders meer dan de beoogde coalitiepartijen veel succes te wensen met de onderhandelingen. Hij pleitte wel nadrukkelijk voor een coalitie die open staat voor goede gesprekken met de oppositie. 

Arend Palland (CU): “Laten we afstappen van termen als oppositie en coalitie. We zijn één raad. Elke zetel is evenveel waard. Wij willen de verantwoordelijkheid graag nemen en we blijven ook, net als in het proces dat achter ons ligt, de verbinding zoeken. Vertrouwen in de politiek. Daar is het veel over gegaan. Herwinnen we vertrouwen met deze gesprekken? Door te praten over uitsluiting en blokkades? Wij denken het niet. Vertrouwen herwinnen we alleen door onze daden. Niets anders dan recht te doen, trouw onze taak uit te voeren en nederig en dienstbaar ons in te zetten voor de toekomst van Hattem. Door ons hart voor Hattem te laten zien. Door samen in een constructieve houding verantwoordelijkheid te nemen en niet weg te lopen voor moeilijke besluiten”.

De uitzending van het duidingsdebat is terug te zien op www.hattem.nl